KUŞAKTAN KUŞAĞA DOĞAN CÜCELOĞLU

Kuşaktan kuşağa, her insanın anlayabileceği sadelikteki anlatımlarıyla, ekranlar karşısında öğütler verirdi. O anlatırdı, bizlerin gözünde canlanırdı. Sorunlara çözüm önerileri sunardı.

İletişim sorunları üzerine konuşurdu. En çok da aile içi iletişim sorunları ilgimizi çekerdi.

Doğup büyüdüğü Silifke’den ayrılışından Amerika’da yaptığı evliliğe kadar geçen süreçte yaşadıklarından çıkardığı derslerden ve kazandığı tecrübelerinden de bahsederdi.

On yaşında anasız kalışını anlattığı ‘Annen yok kimsen yok. Kimsen yoksa senin bir şey istemeye hakkın yok. Sadece başkalarını memnun etmeye çalışırsın.’ sözleri içimizi acıtmıştı ve göz yaşlarımızı tutamamıştık. Kendisinin de söylediği gibi: ‘Ayrılıktır aslında ölümü acı kılan.’

‘Yaşadığım acılar her şeyi bilmediğimi, öğrenmem gereken çok şey olduğunu gösterdi ve yalnız bilgi yönünden değil, insan olarak gelişmem gerektiğine ikna oldum.’ demişti Cüceloğlu.

Kitaplarını okurken bazen Arif Öğretmen olurduk bazen de Yakup Bey…

‘Savaşçı’nın arka kapağında E.E. Cummings’ten bir alıntılama yapar Cüceloğlu ve der ki:

‘Seni diğerlerinden farksız yapmaya bütün gücüyle gece gündüz çalışan bir dünyada, kendin olarak kalabilmek, dünyanın en zor savaşını vermek demektir. Bu savaş bir başladı mı, artık hiç bitmez! ...’

Yetişkin Çocukları, bedenen gelişmiş ama duygusal olgunluğa erişememiş insanlar olarak tanımlar.

Keşke’ siz bir yaşam için kim olduğunu ve ne istediğini bilmek yetmez; varoluşunu yaşamayı ve paylaşmayı da bilmek gerektiğini vurgular.

Türk insanının düşünce, duygu ve davranışlarını bilimsel psikoloji kavramları içinde inceleyen Cüceloğlu, öğrencileri, öğretmenleri, anne – babaları ve toplumun her kesimini aydınlatmak için çabalardı.

‘Alimler yeryüzünün kandilleridir.’ ‘Alimin ölümü alemin ölümü gibidir.’ hadisinden yola çıkarak alimlerin değerinin yokluklarında daha iyi anlaşılacağını biliyoruz.

Onun zihnimizde yer eden cümleleri de vardır. Bizleri düşüncelere doğru sürükleyen bazı cümleler:

-              Hiç hata yapmayan insan, hiçbir şey yapmayan insandır ve hayatta en büyük hata, kendini hatasız sanmaktır.

-              Mükemmel değil, iyi insan yetiştirmeyi hedefleyin.

-              Kendisi olmaktan korkmayan insan güler yüzlüdür.

-              Çocukluğunu doya doya yaşayamamış bir insanın mutlu olması çok zordur.

-              Her çocuğun kalbinde kendinden daha büyük bir çocuk vardır.

-              Hayır demesini bilmeyen kişi güçsüz kişidir. Hayır demesini bilmeyen kişinin ‘evet’inin de anlamı yoktur.

-              Kendi özüyle ilişkisi olmayanın gerçek anlamda kimseyle ilişkisi olamaz.

-              Yalan insanın ruhunu öldürür.

-              Ön yargı; arı soktu diye bal yememektir.

-              İnsanın gerçek gücü sevgisinde açığa çıkar.

-              İki insan birbirinin farkına varınca iletişim başlar.

-              Mutlu olmak istiyorsan, mutlu etmesini bilmelisin.

-              İnsanın kaçamayacağı en büyük otorite kendi vicdanıdır.

-              Ruhu öldürmek, bedeni öldürmekten daha büyük bir cinayettir.

-              Dil ne kadar yetersiz kalıyor insanın düşündüklerini anlatmada.

-              Aklını gönlünün değerleriyle yöneten insan yaşamının efendisidir.

-              Mutluluk aramakla bulunacak bir şey değildir, onu inşa etmek gerekir.

-              Sanırım çocuğun aklını hiçe saymak ona yapılabilecek en büyük zulümdür.

-              Etrafında kimseyi bulamamak zor, içinde kimseyi bulamamak ise daha zordur.

-              Düğün bir maddi güç gösterisi olmamalıdır. Evlenme olgunluğuna gelmemiş olanlar düğünü çok önemserler.

-              Bence siz, hangi soruları soracağınızı bilmeden, soramadığınız soruların cevaplarını arıyorsunuz.

Öğrencilik yıllarımdan bu yana ekranlardan izlediğim, söyleşilerine katıldığım, kitaplarını okuduğum bilim insanı Doğan Cüceloğlu’nu yine kitaplığımın raflarındaki kitaplarına dokunarak anıyorum.

1938 yılında Silifke’de evin en küçüğü olarak dünyaya gelen, ilkokulu ve ortaokulu burada okuyan Cüceloğlu, sonrasında ağabeyinin yanında lise öğrenimini tamamlamıştır. Üniversite eğitiminden sonra doktora için ABD’ye giden ve yıllarca orada çalışan Cüceloğlu, emeklilik sonrasında Türkiye’ye dönmüştür. Ülkemizde de sayısız çalışmalara imza atarak iyi insan, iyi yurttaş olmayı tüm halkımıza anlatmıştır.

Hemşerimiz olan bu bilge insanın değeri, bugün daha iyi anlaşılmaktadır. Gelecek nesillerin de Doğan Cüceloğlu’nu tanıyabilmesi için adının şehrimizde yaşatılmasının gerekliliğini ve önemini vurgulamak istiyorum.